Rondom Kerst: Concert Bach Ensemble Amsterdam

Op zaterdagavond 14 december speelt het Bach Ensemble Amsterdam feestelijke muziek in onze mooie kerkzaal. Immers: hoe beter in de kerststemming te komen dan met muziek? Door de geschiedenis heen is kerst een bron van inspiratie geweest voor componisten en songwriters.

Bach Ensemble Amsterdam is een ensemble – koor en orkest – dat gepassioneerd én stijlbewust de muziek van Bach en tijdgenoten uitvoert, daarbij veel energie uitstralend. Dat komt voor een belangrijk deel door de inspirerende leiding van de groep professionele musici die het BEA coacht. De dirigent, vocal coach en andere coaches, werkzaam bij o.a. de Nederlandse Bachvereniging, hebben hun passie voor de muziek en uitvoeringspraktijk succesvol op het ensemble overgebracht.

Het BEA houdt het voor dit concert natuurlijk bij de mooiste oude muziek. Dit keer staat echter niet het Weihnachtsoratorium op het programma, want er is nog zo veel andere mooie muziek met een linkje naar Kerstmis! Het BEA neemt u mee op een reis die begint bij de zwangerschap van Maria en die eindigt met het nieuwe jaar.

Er staan maar liefst drie cantates van J.S. Bach op het programma. Het zijn alle drie ‘koraalcantates’: cantates gebaseerd op in die tijd bekende en vertrouwde kerkliederen.

Cantate BWV 1 is gebaseerd op de lofzang van Maria. In het Latijn staat deze tekst bekend als Magnificat, maar door Luther zelf werd dit lied ook in het Duits vertaald: Meine Seel erhebt den Herrn. In dit lied toont Maria haar dankbaarheid dat zij de zoon van God mag dragen. Het werk is ingetogener dan het Magnificat dat door Bach op muziek is gezet. Maar het is ten onrechte onbekender: het heeft een prachtige en virtuoze sopraanaria en een ontroerend duet Er denket der Barmherzigkeit dat door ons koor wordt gezongen.

Cantate BWV 122 werd geschreven voor de zondag na Kerstmis en heeft het koraal Das neugeborne Kindelein als uitgangspunt. In dit lied wordt, naar middeleeuwse traditie, de geboorte van Christus nog als het begin van het nieuwe jaar beschouwd. In bijna alle delen koos Bach voor een mineur toonsoort, wat lijkt te wijzen op de behoefte om middenin alle feestelijkheden, zich ook wat te bezinnen op de betekenis van het kleine kindje in de kribbe. Een van de hoogtepunten in deze intieme cantate zijn de prachtige verheugde engeltjes, vertaald door de blokfluit.

Cantate BWV 41 is echte nieuwjaarsmuziek en opent met maar liefst drie trompetten en pauken. Bach verwerkte het in Leipzig populaire nieuwjaarslied Jesu, nun sei gepreiset in deze cantate. De première was één dag na cantate 122, muzikaal in korte tijd dus een groot contrast! Het langste deel van de cantate en ook het enige in een mineur toonsoort is een introverte aria met een bedachtzaam duet tussen altviool en tenor. De cantate eindigt weer heel feestelijk met een koraal waarin de trompetten en pauken terugkeren.

Om de kerststemming nog verder te verhogen, klinken tussen de drie cantates nog drie op en top kerstliederen. Van Michael Praetorius zingen we Es ist ein Ros entsprungen en Wie schön leuchtet der Morgenstern, begeleid op zink. Van Samuel Scheidt klinkt het zoete O Jesulein süss. We beloven u dat u zingend de deur uit loopt!

Het volledige programma van dit concert luidt als volgt:

Michael Praetorius – Es ist ein Ros entsprungen
J.S. Bach – Meine Seel erhebt den Herren (BWV 10)
Samuel Scheidt – O Jesulein süss
J.S. Bach – Das neugeborne Kindelein (BWV 122)
Michael Praetorius – Wie schön leuchtet der Morgenstern
J.S. Bach – Jesu, nun sei gepreiset (BWV 41)

Voor overige speeldata en toegangskaarten: zie www.bachensembleamsterdam.nl/#agenda